Stap 1 Actie – Reactie

Robin genoot van het kijken naar ronddraaiende CD's. Wanneer Robin helemaal opgaat in het spel met het ronddraaien van de CD’s, gaat zijn moeder naast hem zitten met een ballenbaan. Ze speelt een aantal minuten zelf met de ballenbaan en reageert zelf heel enthousiast op het spel. Ze wacht tot de CD is uitgetold en voordat Robin de CD pakt, pakt moeder deze en legt hem in het zicht maar buiten bereik van Robin. Ze geeft Robin een bal in zijn hand en hand-over-hand doet ze de bal in de ballenbaan. Moeder reageert enthousiast en direct daarop draait ze zelf de CD rond op de vloer. Robin geniet van het ronddraaien van de CD. Moeder blijft het hand-over-hand ballen in de baan doen herhalen, telkens gevolgd door het ronddraaien van de CD, tot het moment dat Robin naar de bal in de ballenbaan kijkt. Dan geeft ze Robin de bal en wijst naar waar de bal in moet. Robin stopt de bal zelf in de ballenbaan en moeder reageert met nog meer enthousiasme en draait twee CD’s tegelijk rond, iets wat Robin zelf nog niet kan en waar hij heel erg blij van wordt. Al snel pakt Robin zelf een bal om in de ballenbaan te stoppen en is dit in combinatie met de enthousiaste reactie van moeder voldoende om niet meer naar de CD’s om te kijken. Robin heeft nu een stap gemaakt in zijn spelontwikkeling waar ook zijn zusje plezier aan kan beleven. Met hulp van moeder leert Robin om de beurt met zijn zusje ballen in de baan te stoppen. Daarna volgen nieuwe ballenbanen en knikkerbanen.

Kinderen leren spelen door imitatie; ze zien papa, mama of een ander kind een spelhandeling doen en imiteren deze. Mama zet de tuimelaar in de box en geeft deze een duwtje. Het kind kijkt naar mama en naar de tuimelaar en geeft deze ook een duwtje. Kinderen met autisme kijken vaak niet gericht naar de ander en hebben moeite met het imiteren van handelingen. Hoe leren we nieuw spel aan? 

Jonge kinderen hebben vrijwel voortdurend aansturing en aandacht van een volwassene nodig in spel. Kinderen zonder autisme spelen op 2 jarige leeftijd niet langer dan een paar minuten zonder aansturing van de volwassene, waarbij ze vaak van speelgoed wisselen. Pas rond de leeftijd van 5 jaar kan een kind 10 minuten of langer zonder aansturing spelen.

De ontwikkeling van spel is voor ieder kind anders, maar voor kinderen met autisme verloopt deze ontwikkeling vaak heel anders.

Wat hebben rijtjes nu met karting te maken? Nog voordat ik kon lopen had alles waar wielen aan zaten mijn interesse. Uren kon ik me vermaken met het draaien aan wieltjes. Zelfs de poppenwagen van mijn zus zette ik op zijn kop om het draaien van de wielen te observeren. Wat later leerde ik met speelgoedauto's rijden. Daar kon ik van heel dichtbij naar kijken. Toen ik flink wat auto's had verzameld zette ik deze op een rij door de kamer. Wanneer mijn moeder het zat was om er over te struikelen en ze opruimde, haalde ik haar kruidenrek leeg en zette deze in een rij door de kamer. Natuurlijk kwamen de auto's dan weer terug en maakte ik nieuw rijtjes. Ik leerde stap voor stap om de auto's rondjes te laten rijden, leerde circuitjes tekenen en werd creatief in het zoeken naar materialen om racebanen van te maken. Draaien aan wieltjes of rijtjes maken deed ik niet meer, want mijn nieuw geleerde spel was interessanter en andere kinderen gingen nu met me mee spelen. Nog wat later kwamen natuurlijk Mario Kart, skelters en een passie voor Formule 1. Dus ook al heeft je kind nu nog weinig interesse in spel of bijzondere spelinteresses en handelingen; door te kijken naar de motivatie van jouw kind kun je stap voor stap nieuwe spelhandelingen aanleren waar je kind veel plezier aan zal beleven. Uiteindelijk evolueerde het draaien aan wieltjes en maken van rijtjes in deelname aan het Nederlands Kampioenschap Karting!